De Heining, dat is de naam van het nieuwe gemaal in de zeedijk bij Marrum. Op donderdagavond 15 november onthulden bewoners uit de streek op bijzondere wijze deze naam tijdens de officiële opening. In een sprookjesachtige setting liepen mensen richting het zeegemaal. Daar eenmaal aangekomen kwam het nieuwe gemaal ‘tot leven’. En zo werd de nieuwe blikvanger gedoopt. Daarmee zijn het gemaal én het project officieel opgeleverd.

De nieuwe naam van het gemaal, De Heining, is niet zomaar bedacht. Tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw lag tussen de Westerhúslânne en de Noarderleechsteroprit een buurtschap. Dit buurtschap heette De Heining en was in omvang vergelijkbaar met het buurtschap Vijfhuizen. De Heining is nu weer terug. In de vorm van het gemaal, ín de dijk.

Voorstelling voor én door de omgeving

In een sfeervolle ambiance bracht het kunstenaarscollectief Waterlanders het gemaal en haar omgeving tot leven. Tijdens de oplevering liepen mensen uit de omgeving in het donker langs mini-voorstellingen die letterlijk in het licht stonden. Een dansende ballerina bij een kraan, een brassband op een kar en een koor. Een paar ingrediënten die de oplevering van project Vijfhuizen tot een spektakel maakten.

Het collectief werkt samen met Joop Mulder van Sense of Place in het kader van Culturele Hoofdstad Leeuwarden-Fryslân 2018. Dit deden ze met ruim honderd mensen uit de omgeving. Van Toanielferiening Marrum, Popkoor Mingeling, Drumband de Eendracht, Brassband de Eendracht, Vrijwillige Brandweer Hallum-Blikkelân tot de bovenbouw van CBS It Fundamint Hallum.

Wat Project Vijfhuizen heeft opgeleverd

Provincie Fryslân, It Fryske Gea, gemeente Ferwerderadiel en Wetterskip Fryslân werkten vanaf voorjaar 2017 aan de uitvoering van project Vijfhuizen ‘Fan swiet nei sâlt’. Het nieuwe gemaal in de zeedijk bij Marrum zorgt voor betere waterafvoer bij zware regenbuien. De verwachting is dat zware regenbuien vaker voorkomen, het gevolg van klimaatverandering. Het gemaal is ook een verbinding tussen zoet en zout water. Dit is goed voor kwelderplanten, zoals zeekraal, en wadvogels, zoals de kluut in het unieke buitendijkse kwelderlandschap. Samen met een nieuwe vaarroute en fietspad is er een schitterend (natuur)gebied ontstaan. Genieten langs de Friese Waddenkust.

Het project Vijfhuizen ‘Fan swiet nei sâlt’ is tot stand gekomen met bijdragen van Rijkswaterstaat, Waddenfonds, Europese Plattelandsontwikkeling (POP),Programma naar een Rijke Waddenzee en Nationale Postcode Loterij. De realisatie van het gemaal was in handen van aannemer Jansma Drachten BV. De aansluitende infrastructuur is aangelegd door Jelle Bijlsma BV.

Bekijk hier de reportage van Omrop Fryslan 

—————–

Voor 15,1 miljoen euro was een zevenklapper mogelijk:

1. Een beweeglijke brakke zone waar het zeewater het uitgeslagen boezemwater buitendijks tegenkomt.
2. Extra boezemwaterberging binnendijks (12 hectare) en 4,2 kilometer natuurvriendelijke oevers.
3. Een nieuwe vispassage tussen de boezem en de Waddenzee.
4. Een nieuw zeegemaal met een capaciteit van 250 kubieke meter per minuut voor overtollig boezem- en polderwater.
5. Extra waterberging in de polder 1,5 hectare).
6. Een betere bestrijding van de verzilting van ondiep grondwater.
7. Uitbreiding van recreatieve voorzieningen, waaronder een vaarroute en een nieuw fietspad.

——————-

Bronnen:
Nieuwsblad Noordoost Friesland
Leeuwarder Courant
Omrop Fryslân
Beeld: DME Media